کندوکاو فلسفی برای کودکان و نوجوانان در سه مجلد است که جلد اول آن 11 گفت وگو و بخش ضمایم است. گفت وگوها را سعید ناجی با پیشگامان برنامه فلسفه برای کودکان و نوجوانان انجام داده است. این افراد از کشورهای استرالیا، فرانسه، انگلستان، ایالات متحده، نروژ، دانمارک و روسیه هستند. برنامه فلسفه برای کودکان، در کشورهای مختلف ضمن تطبیق و سازگاری با سنت ها و فرهنگ این کشورها، گسترش و تنوع یافته است. از این رو، نسخه های متنوعی از این برنامه تهیه شده است که همگی تحت عنوان فلسفه ورزی با کودکان قرار دارد . در برنامه فلسفه برای کودکان و نوجوانان، الگوی جدید به عنوان بدیلی برای تعلیم و تربیت پیشنهاد شده است که سه مولفه با ویژگی های به طور کامل متفاوت و تحول یافته دارد . این برنامه جایگزین بهتری برای الگوی قدیم آموزش و پرورش دانسته شده است . مولفه اول، کتاب های درسی است. مولفه دوم، شکل کلاس و نحوه پیشرفت آن، یعنی کلاس داری است. مولفه سوم این برنامه، نقش جدید و به طور کامل تغییر یافته برای معلم است . مصاحبه شوندگان افرادی چون متیو لیمپن، آن مارگارت شارپ، راجر ساتکلیف، پریسپرسن، اسکار برینیفیر، گیلبرگ بورگ، لریسا رتیونسکی و مایکل سسویل هستند

اين کتاب شامل پیشگفتاري در باره چشم اندازی از برنامۀ فلسفه برای کودکان در ایران ، گفتگوهایی با پیشروان برنامۀ فبک و بخش ضمائم است. بخش گفت‌وگو شامل گفتگو با پیشگامان فبک ازجمله فیلیپ کم، مان گریگوری، رسنانی هاشم و سوزان گاردنر است. در گفتگو با فیلیپ کم، پیشگام ورود فلسفه به مدارس استرالیا، در مورد ویژگیهای داستان‌های فبک بحث می‌شود. مان گرگوری مروری به رخداد‌های مختلف و تأثیر فلسفه برای کودکان در زمینه‌های مختلف فرهنگی و غیره دارد. پرفسور رسنانی هاشم، در مورد از رویکرد فلسفی سنّتی اسلامی در برنامۀ فبک سخن ميگويد. با سوزان گاردنر بر خلاف همتایان پراگماتیست خود حقیقت  را محور اصلی کندوکاو کلاسیک در فلسفه برای کودکان ميخواند. در بخش صميمه مقالاتي از ليپمن ، شارپ و ديگر اساتيد فبک ارائه شده است.

فصل اول این کتاب شامل راهنمای داستان‌های کتاب «داستان‌هايی  برای کندوکاو فلسفی، مقطع ابتدايی و فصل دوم راهنمای داستان‌های کتاب«داستان‌هايی برای کندوکاو فلسفی، مقطع راهنمایی است. این راهنماها یا تالیف یا ترجمه یا با تغییراتی بازنویسی شده‌اند. فصل سوم شامل راهنماهاي پر يسپرسن براي برخی داستان‌هاي هانس كريستين اندرسن است که از سایت این استاد ترجمه شده‌اند.  بايد توجه داشت كه برخي از مضامين نهفته در متن داستان، در راهنماي اين داستان‌ها مورد توجه قرار گرفته و سؤال‌هايي براي هر كدام از آنها طراحي شده است كه مي‌تواند ابزار مناسبی برای استفاده مربیان فلسفه برای کودکان باشد.

اين كتاب شامل يازده داستان ويژه مقطع راهنمايي است.  بديهي است كه اين داستان­ها با توجه به قابليت­هاي فكري اين گروه سني نوشته شده­اند. در اين مجموعه داستانهايي از کتابهاي داستاني فبک ، داستانهاي کهن ايراني و کشورهاي مختلف جهان بازنويسي ، ترجمه و اقتباس شده اند.

کتاب تفکر انتقادی در کلاس درس ( راهنمای دانش آموزان و دانشجویان ) نوشته ری برینک باجن و ترجمه آقای سعید ناجی و خانم فاطمه کیکاووسی ، توسط انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی منتشر شد. در باب اهمیت این کتاب می توان گفت طی 8 سال 12 بار در انگلستان تجدید چاپ شده است . این کتاب به منظور تدریس در دبیرستان ها و دانشگاهها و مراکز و مربیان محترم می توانند با از روش های جدید این کتاب در تدریس سایر موضوعات منطقی کمک بگیرند . امروزه به موضوع «مهارت‌های تفکّر» یا «مهارت‌های محوری» توجّه زیادی می‌شود. دلیل تأکید بر چنین مهارت‌هایی، این است که هرچه بیش‌تر موضوعات خاصّی را مطالعه‌ کنید، به همان‌ اندازه از مهارت‌های مشترک انسانی بهره بیش‌تری می‌برید. هدف کتاب، معّرفی یکی از این «مهارت‌های محوری» یعنی تفکر انتقادی است. تفکر انتقادی با استدلال ارتباط دارد؛ به این‌گونه که افراد می‌کوشند نشان ‌دهند نظر آنها از نظرات دیگر بهتر است. کتاب به شما کمک می‌کند ارزیابی‌های خوبی از استدلال‌ها داشته‌ باشید؛ از آن استدلال‌هایی که در متن کتاب و روزنامه و یا حتّی در گفت‌و‌گوهای روزمره، با آن مواجه می‌شوید. این کتاب کمک ‌می‌کند استدلال‌های بهتری در گزارش‌ها، مقالات، بحث‌ها و یا گفت‌و‌گو‌های‌تان ارائه‌ دهید و نیز با کمک در انتخاب نکات اصلی و ارزیابی آنها در پیشبرد و پردازش مطالب موضوعی که می‌خوانید، به شما اعتماد بیش‌تری می‌بخشد. در این کتاب تفکّر انتقادی به‌عنوان موضوعی که فقط به‌خاطر خودش خوانده‌ می‌شود، در نظرگرفته نشده است، بلکه برای آن جایگاه ویژه‌ای در آموزش و پرورش قائل شده‌ایم؛ البته در صورتی که در یک نظام آموزش‌و‌پرورش پیشرفته، با جدّیت آنرا دنبال ‌شود.

کتاب لیزا کودکی در مدرسه نوشته متیو لیپمن و ترجمه حمیده بحرینی است که در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی  به چاپ رسیده است . کتاب لیزا در واقع، داستاني ویژه مقطع راهنمایی است و راهنمای آن نیز با عنوان کندوکاو اخلاقی ترجمه شده است .این کتاب حاصل اجرای طرحی در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و با سرپرستی سعید ناجی است که بخش اول این طرح، ترجمه کتاب لیزا بوده و حاصل کار گروهی است که تمام تلاششان بر پایه حفظ عناصر داستان ، ویژگی ادبیات کودک و نیز جنبه های فلسفی در حین ترجمه بوده است. این داستان روی موضوعاتی مانند خوب و طبیعی بودن، راست و دروغ، حقوق کودکان تمرکز شده و حتی موضوعی مانند حقوق حیوانات را نیز مورد توجه قرار داده است. مسائل مطرح شده در این داستان شبیه مسائلی است که ما عموما در دوره بلوغ فکری با آنها مواجه می‌شویم و دست و پنجه نرم می‌کنیم. شخصیت‌های این داستان می‌کوشند از مسائل پیرامونشان سر در بیاورند .

اثر سعید ناجی با همکاری زهره صادقی ابدی و رومینا سادات کرمانی از سوی انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی منتشر شده است داستان لیلا اقتباسی از داستان لیزا نوشته متیو لیپمن بنیانگذار برنامه فلسفه برای کودکان و نوجوانان است . لیزا کتابی است که در برنامه درسی دانشگاه مونتکلیر نیوجرسی برای پایه‌های هفتم تا نهم تألیف شده است. اما داستان لیلا به نحوی تدوین شده است که بتواند در کلاسهای درس مدارس ایران تدریس شود .به عبارت دیگر زبان داستان ، عناصر فرهنگی و ارزش های اخلاقی ،محل وقوع داستان و شخصیت های داستان کاملا ایرانی شده اند.داستان این کتاب، داستان بلندی است که قهرمان اصلی آن فردی به نام لیلا است که در مدرسه و به همراه دوستان و برخی معلمانشان کندوکاوهای فلسفی را شکل می‌دهند و تلاش می‌کنند به مکاشفاتی فلسفی دست یابند. ویژگی اصلی این داستان کندوکاوهای اخلاقی‌ای است که شخصیتهای داستان عموماً با آن درگیرند

کتاب تاریخ، نظریه و عمل فلسفه برای کودکان؛ چشم‌اندازهای جهانی، گفتارهایی را در برمی‌گیرد که دکتر سعید ناجی از خلال گفت‌وگو با پایه‌گذاران و نظریه‌پردازان جنبش فلسفه برای کودکان گردآورده‌ و انتشارات راتلج، بهار1396 آن را به‌ چاپ رسانده است کتاب تاریخ، نظریه و عمل فلسفه برای کودکان؛ چشم‌اندازهای جهانی در پنج بخش با خواننده سخن می‌گوید و از دریچۀ بیست‌وپنج مقاله، پژوهش‌گران را برای سیر در فلسفه برای کودکان و کیفیت جاری آن در فرهنگ‌های مختلف هم‌راهی می‌کند.. بخش اول کتاب، «ریشه‌های تاریخی، فلسفی و نظری» نام گرفته است و پیدایش جنبش فلسفه برای کودکان را ریشه‌یابی می‌کند و مبانی فلسفی و نظری آن را شرح می‌دهد. بخش دوم کتاب، کاربرد حرفه‌ای گفت‌وگوهای فلسفی در آموزش فلسفه، ارزش، اخلاق و علوم را بررسی می‌کند. سه گفت‌وگوی زیر با این محور صورت گرفته است.  چالش‌های نظری فلسفه برای کودکان»، بخش سوم کتاب را به خود اختصاص داده است. این بخش به پیوندها و چالش‌های نظری فبک می‌پردازد؛ ازجمله هدف و روش دربارۀ جست‌وجوی حقیقت یا دریافت معنا و بحث دربارۀ داستان‌های کوتاه فلسفی و ویژگی‌های آن. برای دستیابی به این منظور گفت‎‌وگوهای زیر در کتاب آمده است. نگارنده در بخش چهارم این کتاب با عنوان «فلسفه برای کودکان در سراسر جهان»، رویکردهای برنامۀ فلسفه برای کودکان را در کشورهای مختلف گزارش کرده و تفاوت‌های فرهنگی را در اجرای این برنامه بیان می‌کند. در پایان و در بخش نتیجه‌گیری، پیشرفت برنامۀ فلسفه برای کودکان و موانع و گسترش جهانی آن را در بیش از 60 کشور جهان مرور می‌کند.

تفكر نقادانه يكي از مهم‌ترين اركان فلسفه براي كودكان و نوجوانان است و عدم تسلط كافي بر اين بخش موجب خواهد شد كه مربي فلسفه براي كودكان نتواند گفت‌وگو در حلقۀ كندوكاو را به خوبي هدايت كند. در اين کتاب که به صورت درسنامه تهيه شده ا است، تلاش بر اين است كه به صورت اجمالي به شرح و تبيين مهم‌ترين سرفصل‌هاي تفكر نقادانه پرداخته شود. اميد است كتاب حاضر گامی‌مطلوب و مؤثر در جهت آشنا كردن مربيان فلسفه براي كودكان با مبحث تفكر نقادانه بتواند بردارد. لازم به ذكر است مطالب درج‌شده در اين كتاب از منابع معتبري با موضوع تفكر نقادانه که در انتهاي هر فصل ذكر شده‌اند گردآوري شده است و هدفْ تألیف کتابی با مطالب جدید نبوده است، بلکه این کتاب به دنبال آن است تا زحمت جستجو در منابع مختلف را از دوش مربی بردارد و مطالب مورد نیاز را به صورت یکپارچه و منظم و با سیری منطقی در یک کتاب در اختیار مربیان قرار دهد

برخی از داستان های مشهوری که به عنوان شاهکارهای ادبی شناخته شده اند، علاوه بر اینکه به لحاظ ادبی می توانند قابل توجه باشند، دارای بن‌ مایه ‌های قوی فلسفی و اجتماعی اند که در حلقه ی کندوکاو نوجوانان می توانند به عنوان سکوی پرشی به سوی طرح مباحث چالش برانگیز فلسفی و دغدغه ها و خلأهای فکری نوجوانان عمل کنند. اما برای اینکه این داستان ها بتوانند در حلقه ی کندوکاو به عنوان سکوی پرش عمل کنند نیاز به تغییراتی دارند تا ویژگی تلقین آنها کاهش یابد و چالش‌ برانگیز بودنشان تقویت شود. در این کتاب 7 داستان مشهوری که بن مایه های قوی فلسفی و اجتماعی دارند و موضوعات آنها به دغدغه های نوجوانان نزدیک تر است انتخاب شده و با تغییراتی اندک در ماجرای داستان آنها با ویرایشی تقریباً اساسی (به‌صورت اقتباس) به‌ شکلی تغییر داده شده‌ اند که برای حلقه های کندوکاو فلسفی نوجوانان مناسب باشند. داستان‌ هایی که در این مجموعه آمده‌ اند، عبارت‌اند از:1. «هدیۀ سال نو»، 2. «با سان آیفون دیگر تنها نیستی!»، 3. «تاجرونیزی»، 4. «کوله‌بار هستی»، 5. «حملۀ بیگانگان»، 6. «چهرۀ غمگین من»، 7. «کمک».

بعد از هر داستان، راهنمای استفاده از آن داستان در حلقه ی کندوکاو ارائه شده است. این راهنماها که شامل 1. ایده های اصلی داستان، 2. طرح بحث 3. تمرین های کاربردی است، می ‌تواند به مربیان کمک کند داستان‌هایی مناسب شرایط و حال‌وهوای دانش‌آموزانِ کلاس خود انتخاب کنند و مباحث و گفت‌وگوهای کلاسی را به‌نحوی مناسب‌تر راه‌ بیندازند و پیش برند.

این شماره از فصلنامه فرهنگ با مقالات، گزارش‌ها، یادداشت‌ها، ترجمه‌ها و معرفی برخی کتاب‌ها در حوزه آموزش تفکر به کودکان و نوجوانان در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به چاپ رسید. این فصلنامه به سه زبان و با شمار زیادی از مقالات مربوط به اندیشمندان سرشناس برنامه فبک از سراسر دنیا چاپ شد. سعید ناجی، دبير اين شماره، در سرمقاله این فصلنامه به آسیب‌شناسی برنامه فلسفه برای کودکان و نوجوانان در ایران پرداخته است. تبیین و بررسی جایگاه تاریخ فلسفه در برنامه آموزش فلسفه به کودکان با تأکید بر دیدگاه هگل، مبانی نظری اجتماع کندوکاو به عنوان روش آموزش فلسفه برای کودکان، بررسی و تحلیل «نهضت آهستگی» و آنچه برای «نهضت فلسفه برای کودکان» در اختیار دارد، برنامه درسی آموزش فلسفه به کودکان در دوره راهنمایی و متوسطه، پویایی‌های اجتماع پژوهشی در برنامه آموزش فلسفه به کودکان، فلسفه برای کودکان و نوجوانان: رویکرد جدید در فلسفه تعلیم وتربیت و برداشتی نو از تعلیم و تربیت اسلامی ( بازیابی مؤلفه‌های برنامه فلسفه برای کودکان و نوجوانان) از جمله مقالات این شماره فصلنامه فرهنگ به شمار می‌روند

کتاب داستان هایی برای فکر کردن نوشته رابرت فیشر و ترجمه سید جلیل شاهرودی لنگرودی است که در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به چاپ رسیده است داستان هایی برای فکرکردن، یکی از مجموعه هايي که براي استفادهدر حلقه کندوکاو نوشته شده و حاوی ۳۰ داستان است. هر داستان براساس یک مضمون خاص مثل خشم، زیبایی، زورگویی، جرأت و ترس، مرگ و... تنظیم شده است بعضی داستان ها مشابه قرآنی دارد، مثل داستان شماره ۲۶ (ریپ رن وینکل) که مشابه قصه قرآنی اصحاب کهف است. داستان ها از ملیت های مختلف است. بعد از هر داستان، دو مجموعه سؤال و یک مجموعه با عنوان فعالیت های دیگر وجود دارد . نخستین مجموعه سؤال ها درباره خود داستان است که با یک پرسش کلیدی شروع می شود: مفهوم و منظور داستان چیست بچه ها می توانند در کلاس درس درباره آن بحث کنند و درصورتی که به جواب نرسیدند، با طرح ۱۰ سؤال، مرحله به مرحله و به تدریج به جواب پرسش کلیدی سوق داده می شوند . در قسمت «فعالیت های دیگر»، از بچه ها خواسته می شود درباره داستان و یا بعضی بخش های آن و نیز درباره مضمون، نقاشی کنند، بحث کنند، نمایشنامه اجرا کنند و موارد دیگری از این قبیل .